AGRIPULSE-VRYBURG: Citrus is divided into four main groups – oranges, grapefruit, lemons and soft citrus (eg. mandarins). All citrus contains vitamin C, a water-soluble vitamin with immune-enhancing effects. The harvesting season is usually from May to October. Citrus fruit has a tough and leathery rind with a juicy interior. Citrus fruit can be eaten fresh, pressed for juice, or preserved in marmalades and pickles.

Crèm Brûlée

AGRIPULSE – Dit is somer, lekker warm. As jy ‘n soettand is, is ‘n ligte koel Crèm Brûlée net die regte nagereg vir ‘n somersdag. Lizbé Jonas, bestuurder van Beantree Coffee Shop op Upington, sê die nagereg is baie gewild in hul restaurant en is oral in die wêreld bekend en gewild.
Vir hierdie nagereg het jy nie baie bestanddele nodig nie.

With winter now in full swing it is no secret that most people will constantly have a “hollow spot” in the region of the stomach. Yes, when it’s cold our tummies are always craving for something hot for a bit of extra energy. This is especially true if one sits down for your favourite soapie or sport in front of the tv over weekends. During our most recent outing to the Professional Cooking Academy Rustenburg Herald’s cooking team were introduced to “churros” - a Spanish traditional delicacy which is absolutely “decadent” if you have somewhat of a sweet tooth. Lunel Kloppers and Olebogeng Kgokong have treated us to this delicacy which is surprisingly easy to make. 

Nadia Engelbrecht se soettand laat haar die heeltyd eksperimenteer met die heerlikste doughnuts en fudge. Sy wil ‘n verskil maak in haar gemeenskap en het haar eie winkel waar sy heerlike tuisgebak verkoop.

Ons weet nou nie of mense in Suid-Afrika hulself ook in die snikhete somermaande met ‘n heerlike nagereg bederf nie en of dit maar net ‘n ding vir daardie ekstra-holkolletjie in die koue wintermaande is nie, maar ons was die afgelope twee weke gelukkig om by elke dis in ons “Raak die ‘klits’ kwyt” ook ‘n nagereg te kon aanbied. Die van ons wat verlede week se wonderlik-lekker gemmertert van die Swanepoel-susters beproef het, sou ongetwyfeld besef dat dit beslis nie ‘n fout was nie, daarom moet u nie huiwerig wees om ook vandeesweek se “Choc Nut Muffins” te probeer nie. Ons het geproe en uiteindelik toe ook amper die bak uitgelek soos ons verlede week vertel het. Regtig baie lekker. 
As u dalk met die koms van die somer (ons het mos nie regtig ‘n lente nie, of hoe?) nie meer so gelukkig is om elke Sondag nagereg aan tafel te kry nie, moet u dalk vir vroulief vra om vir oulaas hierdie lekker enetjie van Zelmarie Pienaar en Cindy Jonker voor te berei. Dit is dalk net die laaste nagereg wat jy in ‘n lang tyd sal geniet...
Zelmarie en Cindy se Choc Nut Muffins is nie moeilik om te maak nie en kan regtig aanbeveel word. Vir diegene met ‘n soettand een veral mense wat van sjokolade hou, hoef ons nie verder aan te moedig nie...

Og ja, sommige dae is dit seker maar nie ‘n wonderlike vooruitsig as jy weet jy moet nou-nou uit die kooi klim en vir die gesin ontbyt voorberei terwyl jy eintlik maar net lus is om ‘n bietjie langer te lê nie nê. Heng, dink nou maar aan ‘n naweek? 
Ek weet darem nie hoe lank ek dit sou uithou om jaar-in, jaar-uit vir die gesin reg te staan en elke nou en dan te hoor “ma, ek is honger” of “skattie - wat eet ons?” nie. Ja, ek sê mos altyd - of ons dit nou wil weet of nie - ons manne kan maar die hoede vir ons vrouens afhaal - ons manne het dit gewis makliker in die lewe - basta! Maar nouja, terwyl ons nou besig is om odes aan ons vroue op te dra. Twee voorslagvroue wat ons goed ken het ons nou onlangs met ‘n eenvoudige raakvat ontbytplan verras wat in enige man of vrou se boek baie daartoe sal bydra om vroue se naweke en vakansies makliker te maak. Regtig - en boonop is dit heerlik! 
Stella van Rhyn en Mari Victor noem hierdie vreeslike oulike “gereggies” ontbytkolwyntjies, maar ja, aangesien dit so eenvoudig is om te maak - kan dit ook vroegmiddag- of laataandkolwyntjies wees - hoor jy ma...? Stella en Mari maak hul kolwyntjie só...

Lemon Meringue is a well-known treat in South Africa and is probably better known as a “Lemon Meringue tart”. In England however, the Meringue has a distinctively stronger, sharper taste than the South African version due to a “heavier” right hand when adding the lemon zest and juice and as a result of this, the preferred name is “Lemon Meringue Pie”. 
A quick taste will confirm that the British version is probably better (richer) than the South African version, though not everyone will agree. As you may have noted in last week’s edition of Rustenburg Herald’s cooking page, we’ve had an “all English” Thursday afternoon in the company of well-known Rustenburg artist Rita Schubert and colleague Gill Roberts from the Women’s Agricultural Association (Vrouelandbou-unie - VLU). 
On the menu were Rita’s Cherry jam and Rumtopf which you may have tasted already. This week we have just the thing for you if you feel like something traditional, but perhaps in somewhat of a different flavour - yes this definitely is it!

Heng, ons het nou die dag amper ons vingers afgeëet toe “Raak die ‘klits’ kwyt” genooi is vir ‘n baksessie met botterkoek-kolwyntjies en klapper-ys. Wat die sessie ‘n buitengewone en ons wil amper sê ‘n “historiese gebeurtenis” gemaak het (behalwe nou die “sugar rush” later die aand), was die feit dat nie minder nie as vier geslagte vir die bak-en-brou-sessie saam in die kombuis byeen was... 
“Alweer cup cakes” het ons gewonder toe ons ‘n rukkie later vir die bakkery op pad was na Julinda Horn se huis bo in die dorp. (Ons moet seker maar verswyg dat ons, ons só aan die klapper-ys en kolwyntjies vergryp het dat vroulief Cecilia my later die aand slegs met behulp van kalmeermiddels en allerlei ander preparate met albei voete in die bed kon kry?) 
Hoe dit ook al sy - die vier geslagte wat vir ‘n stukkie geskiedenis gesorg het, was tannie Leen van Zyl (84), Julinda Horn, haar pragtige dogter Michelle Leih en die tweejarige Julané Leih. 
Ons het begin met die klapper-ys wat eintlik baie makliker is as wat ‘n mens dink. Ons moet dalk net hier noem, ten spyte van die “sugar rush” later die aand, is Linda se klapper-ys nie naastenby so ‘bittersoet” as wat ‘n mens normaalweg teëkom nie, - seker maar hoekom ‘n mens so baie daarvan kan verorber dat jy later die aand met hemelhoë bloedsuiker sit...?)

In ons weeklikse “Raak die ‘klits’ kwyt”-reeks het ons al telkemale lekkernye van allerhande kleure en geure van modern tot tradisioneel voorgesit en as ek reg onthou, dink ek om die waarheid te sê - dadelballetjies was al by geleentheid op die spyskaart. Maar ja, hierdie is een van daardie lekkernye waarvan ‘n mens werklik nie genoeg kan kry nie en waarvoor ‘n mens eintlik maar altyd ‘n groterige houertjie in die “spens” of ander wegsteekplek moet hê wat toevallig ook nie maklik leegloop nie. Die goeie ding van dadelballetjies is dat hoewel dit effe aan die soeterige kant is, is dit nooit só soet dat die kinders dit glad nie kan weerstaan en dikwels met die bak vol lekkergoed wegraak nie. 
Dit is ‘n lekkerny ideaal vir ‘n lekker lang sessie voor die TV, daardie tranetrekker waarvoor jy nou al lank die lippe aflek en ja, sommer ‘n lekker groot bak langs jou gunsteling-leesstoel wanneer manlief en die seuns dalk vir die dag rugby toe is. Maar hou die houer maar goed en dig toe - mans is oor die algemeen baie lief vir hierdie bolletjies... By ons laaste kuiertjie by die Koster-tak van die VLU in die Platinastreek het Elma Botha vir ons ‘n stewige bordjie van haar dadelballetjies voorgesit en ons het lekker gesmul...
Ongetwyfeld een van die beste “kwaliteite” van dadelballetjies is die feit dat dit so maklik is om te maak en dat ‘n mens net ‘n baie klein tydjie nodig het om dit betyds vir jou kuiertjie of alleen-ontspan te maak. En natuurlik - as jy dan nou uit voorraad hardloop, kan jy as’t ware gou weer terug kombuis toe trippel en nog ‘n paar mooi balletjies aanmekaar rol... Elma se resep lyk só:

Wanneer laas het jy jouself en/of die familie bederf met ‘n bakseltjie keurige kolwyntjies? Ek weet nie altyd hoekom nie, maar daar is vir my altyd iets baie spesiaals aan ‘n kolwyntjie. Miskien is dit omdat dit meestal in sulke perfekte byt-grootte happies kom, dalk omdat dit meestal in “witkoek”is. Benewens die pragtige, stroopsoet en lekker versierseltjies wat mammas deesdae op hul kolwyntjies kan sit, is daar ook ietsie opwindend omtrent die aftrek van die papiervormpie/bakkie sodat die soet klammigheid aan jou vingers vasklou. ‘n Mens kan natuurlik nie ‘n kolwyntjie eet sonder om agterna die vingers af te lek nie – en dan wonder ons hoekoms ons sê dit is vingerlek-lekker?

Megan Smit van Rustenburg is ‘n jong nooi wat ernstig is oor haar gebak en kook. Sy is deeglik onderrig in die kuns van kosmaak en bak en het tydens Rustenburg Herald Le Creuset se onlangse kookkompetisie op ons webtuiste in die tweedeplek geëindig. Megan bedryf ‘n spesyniersonderneming van die huis af en het in ‘n baie kort tydjie sommer baie sukses hiermee behaal. Een van Megan se geheime is die feit dat die eetgoed kos, koek wat ook al jy bestel, “met opregte liefde” voorberei is. Of dit nou kolwyntjies, pasteitjies, ‘n voorgereg, hoofgereg of nagereg is, Megan se slag agter die stoof sal jou nie teleurstel nie – haar nommer is 084-273 7053 en jy kan dit gerus teen die yskas opplak. Vir diegene met ‘n bietjie avontuur in die bloed, wys Megan vandeesweek hoe om liplekker-kolwyntjies in jou eie kombuis te maak…

In ons weeklikse “Raak die ‘klits’ kwyt” van die afgelope nagenoeg agt jaar, het ons by geleentheid verwys na die skatryk Suid-Afrikaanse kosskat met bydraes uit omtrent al ons onderskeie kulture. Een hiervan is die lekkernye van Maleisiese afkoms waarvan bobotie seker die bekendste is. Maar ja, dis sommer “gewone” kos. Ons wonder egter hoeveel mense al van Maleisiese koeksisters gehoor het? Wel, vandag is die dag – Mariana Paul oorspronklik van Kimberley in die Noord-Kaap, is deeglik vertroud met die kos- en bakkuns en maak vandag vir ons dié tradisionele Maleisiese lekkerny.

Bestanddele:

4 koppies meel
250 g aartappels (fyngemaakte kapokaartappels)
90 g sagte botter/margarien
¼ koppie suiker
½ teelepel sout
2 eiers
10 g kitsgis (instant yeast)

Een van die bekendste insidente uit die Bybel waarby almal van ons in ons kinderjare aanklank gevind is, is die verhaaltjie van Christus wat sy dissipels berispe omdat hulle die kinders probeer verhinder om by Jesus te kom sit. Christus spreek die dissipels aan met die bekende woorde “laat die kindertjies na My toe kom…” Natuurlik is daar in die Bybel ook talle ander verwysings na kinders en hul weerlose onskuld. 
Op die vooraand van Kersfees is Jesus se liefde vir en besorgdheid oor die kinders iets waarmee die meeste van ons kan assosieer. Daarom dat daar so baie projekte is om die Kerstyd vir ons kinders iets spesiaals te maak – veral teen die agtergrond van die tye waarin ons leef… 
Michelle Nieuwoudt van die Chistelike Maatskaplike Raad se Rustenburg-tak is iemand wat intiem vertroud is met die situasie van baie kinders vir wie die lewe nie “sy” beste kant gewys het nie. Haar deernis vir kinders val ‘n mens met die eerste ontmoeting onmiddellik op. Maar dit is nie net kinder wat aan die ontvangkant van beproewende gebeure en omstandighede staan nie. 
“Baie keer word ek moedeloos en dan wi l ek sommer handdoek ingooi, maar dan herinner Psalm 82:3 my weer aan die opdrag om na die armes en behoeftiges om te sien en hulle te versorg”. Inderdaad – gelukkig is ons wat in hierdie dae in gelukkige huise saam met vriende en geliefdes by volgepakte tafels kan aansit. Ons het Michelle gevra om vir hierdie laaste uitgawe van “Raak die ‘klits’ kwyt, ietsie spesiaals vir die kinders aan te slaan. Michelle se keuse was ‘n Kersfees-skuimpiepoeding…